Sprzedaż Alaski
Zakup (sprzedaż) Alaski – termin określający transakcję z 1867 roku pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Imperium Rosyjskim. Stany Zjednoczone zakupiły od Rosji teren obecnego stanu Alaska o powierzchni około 1 518 800 km² za kwotę 7,2 miliona dolarów amerykańskich[1] (równowartość dzisiejszych 108 milionów dolarów amerykańskich).
Zainteresowanie Rosji regionem Alaski datuje się co najmniej od 1725 roku, kiedy car rosyjski Piotr I Wielki wysłał Vitusa Beringa, aby zbadał jej wybrzeża. Rosji brakowało jednak zasobów finansowych oraz obecności militarnej na północnymPacyfiku, by zasiedlić ten odległy i niedostępny region. Liczba stałych osadników rosyjskich na Alasce nigdy nie przekroczyła 400.
Przegrana Rosji w wojnie krymskiej spowodowała dalszy spadek zainteresowania Rosji tym regionem. Obawiając się, że Alaska może paść łupem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii, które posiadało znaczącą obecność wAmeryce Północnej na terenach obecnej Kanady, Rosja zaoferowała Stanom Zjednoczonym sprzedaż Alaski już w marcu 1859 roku. Jednak wybuch wojny secesyjnej przerwał negocjacje.
Po wojnie William H. Seward, sekretarz stanu w gabinecie prezydenta USA Andrew Johnsona, wznowił kontakty z Rosjanamii doprowadził do transakcji. Po negocjacjach, ok. 4 nad ranem 30 marca 1867 roku, Seward zgodził się na cenę 7,2 miliona dolarów proponowaną przez barona Edwarda de Stoeckl działającego na rzecz Rosjan. Jednym z głównych negocjatorów transakcji ze strony amerykańskiej był polski i amerykański generał Włodzimierz Krzyżanowski, który następnie pełnił bliżej nieokreśloną funkcję administracyjną na terytorium Alaski.
Senat Stanów Zjednoczonych ratyfikował transakcję 9 kwietnia 1867 roku stosunkiem głosów 37 do 2. Jednak sprzeciw Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych opóźnił asygnowanie pieniędzy na transakcję o ponad rok. Ostatecznie Izba Reprezentantów zatwierdziła transakcję 14 lipca 1868 roku stosunkiem głosów 113 do 48.
Ówcześni krytycy określali transakcję jako „szaleństwo Sewarda” (ang. Seward's folly), „lodownię Sewarda” (ang. Seward's icebox) lub jako „ogród niedźwiedzi polarnych” (ang. polar bear garden) prezydenta USA Andrew Johnsona, ponieważ uważali, że wydano ogromną sumę pieniędzy za odległy i trudno dostępny region o nikłej wartości.
Przez pierwsze trzy dekady po zakupie rząd federalny nie przykładał większej wagi do rozwoju Alaski. Decyzję o zakupie usprawiedliwiono dopiero w latach 90. XIX wieku wraz z odkryciem złóż złota w kanadyjskim Klondike. Odkrycie spowodowało gorączkę złota nad granicznym Jukonem, która przyczyniła się do zwiększenia populacji i rozwoju regionu.
W XX wieku najpierw II wojna światowa, a następnie zimna wojna przyniosły wzmocnienie strategicznej roli Alaski, która w 1959 roku została 49. stanem USA.